Κεφ.7 - Το ατομο και η πολιτεια
κεφ.8 - τα πολιτευματα και το συνταγμα
Μορφές Πολιτευμάτων
Το ΣΥΝΤΑΓΜΑ
...ένας μικρός έλεγχος των Ιστορικών σας γνώσεων στο παρακάτω τεστάκι:
Περισσότερες πληροφορίες για τις Αναθεωρήσεις του ισχύοντος Συντάγματος θα βρείτε στις τρεις Πανεπιστημιακές εργασίες που ακολουθούν.
Η αρχή του κράτους δικαίου.
Η αρχή του κοινωνικού κράτους.
Η αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
'Αρθρο 26: (Διάκριση των εξουσιών)
1. H νομοθετική λειτουργία ασκείται από τη Bουλή και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
2. H εκτελεστική λειτουργία ασκείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Kυβέρνηση.
3. H δικαστική λειτουργία ασκείται από τα δικαστήρια· οι αποφάσεις τους εκτελούνται στο όνομα του Eλληνικού Λαού.
1. H νομοθετική λειτουργία ασκείται από τη Bουλή και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
2. H εκτελεστική λειτουργία ασκείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Kυβέρνηση.
3. H δικαστική λειτουργία ασκείται από τα δικαστήρια· οι αποφάσεις τους εκτελούνται στο όνομα του Eλληνικού Λαού.
Φανταστείτε μια παρέα φίλων που θέλουν να φτιάξουν ένα κλαμπ. Για να λειτουργήσει σωστά χρειάζονται κανόνες. Κάποιος πρέπει να τους γράψει (νομοθετική εξουσία), κάποιος πρέπει να τους εφαρμόσει (εκτελεστική εξουσία) και κάποιος πρέπει να φροντίζει να τηρούνται (δικαστική εξουσία).
Η διάκριση των εξουσιών λειτουργεί ακριβώς έτσι. Είναι ο τρόπος που μοιράζεται η εξουσία σε μια χώρα, ώστε κανένας να μην έχει υπερβολική δύναμη και να προστατεύονται τα δικαιώματα των πολιτών, αποτρέποντας την τυραννία.
Η ιδέα αυτή έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα, με φιλοσόφους όπως ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης να υποστηρίζουν ότι η ευτυχία των πολιτών έρχεται όταν η εξουσία χωρίζεται σε τρία μέρη:
Νομοθετική εξουσία: Αυτοί φτιάχνουν τους νόμους (π.χ. η Βουλή).
Εκτελεστική εξουσία: Αυτοί εφαρμόζουν τους νόμους (π.χ. η Κυβέρνηση).
Δικαστική εξουσία: Αυτοί κρίνουν αν τηρούνται οι νόμοι (π.χ. τα Δικαστήρια).
Αργότερα, ο Γάλλος φιλόσοφος Μοντεσκιέ, στο έργο του "Πνεύμα των Νόμων", επεσήμανε τη σημασία της διάκρισης των εξουσιών για να αποτραπεί η κατάχρηση εξουσίας. Πρότεινε να μοιραστεί η εξουσία σε τρία μέρη, παρόμοια με αυτά που ανέφεραν οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι.
Η διάκριση των εξουσιών υιοθετήθηκε για πρώτη φορά στην Αμερική το 1774, ενώ στην Ευρώπη πρωτοπόρησε η Γαλλία με τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη το 1789. Στην Ελλάδα, αν και η πλήρης μορφή της διάκρισης των εξουσιών δεν υπήρχε στα πρώτα συντάγματα του Άστρους, της Τροιζήνας και της Επιδαύρου, ωστόσο διακρίνονται και σε αυτά ίχνη διαχωρισμού εξουσιών. Το Σύνταγμα του 1844 αποτέλεσε ορόσημο για την πλήρη υιοθέτησή της και τα επόμενα συντάγματα την κατοχύρωσαν ρητά.
Σήμερα, η κρατική εξουσία εκδηλώνεται με τρεις διαφορετικές λειτουργίες: τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική. Η διάκριση των εξουσιών εμποδίζει τη συγκέντρωση της εξουσίας σε ένα όργανο και αποτρέπει αυθαιρεσίες.
Παρόλο που δεν είναι ΑΠΟΛΥΤΗ αρχή, αφού υπάρχουν διασταυρώσεις αρμοδιοτήτων, η διάκριση των εξουσιών παραμένει θεμελιώδης έννοια στη σύγχρονη δυτική δημοκρατία. Με αυτήν διασφαλίζεται η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, αποτρέπεται η κατάχρηση εξουσίας και διατηρείται μια ισορροπία μεταξύ των διαφορετικών συμφερόντων στην κοινωνία.
Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ παίζει ζωτικό ρόλο σε αυτό το σύστημα, ελέγχοντας τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία. Έχει τη δύναμη να ακυρώσει νόμους που έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα και να ελέγξει την κυβέρνηση αν δεν εφαρμόζει σωστά τους νόμους. Ένα σημαντικό εργαλείο της δικαστικής εξουσίας είναι ο δικαστικός έλεγχος συνταγματικότητας, που διασφαλίζει τη συμμόρφωση των νόμων με το Σύνταγμα.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΕΙΜΕΝΟ:
Η διάκριση των εξουσιών λειτουργεί ακριβώς έτσι. Είναι ο τρόπος που μοιράζεται η εξουσία σε μια χώρα, ώστε κανένας να μην έχει υπερβολική δύναμη και να προστατεύονται τα δικαιώματα των πολιτών, αποτρέποντας την τυραννία.
Η ιδέα αυτή έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα, με φιλοσόφους όπως ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης να υποστηρίζουν ότι η ευτυχία των πολιτών έρχεται όταν η εξουσία χωρίζεται σε τρία μέρη:
Νομοθετική εξουσία: Αυτοί φτιάχνουν τους νόμους (π.χ. η Βουλή).
Εκτελεστική εξουσία: Αυτοί εφαρμόζουν τους νόμους (π.χ. η Κυβέρνηση).
Δικαστική εξουσία: Αυτοί κρίνουν αν τηρούνται οι νόμοι (π.χ. τα Δικαστήρια).
Αργότερα, ο Γάλλος φιλόσοφος Μοντεσκιέ, στο έργο του "Πνεύμα των Νόμων", επεσήμανε τη σημασία της διάκρισης των εξουσιών για να αποτραπεί η κατάχρηση εξουσίας. Πρότεινε να μοιραστεί η εξουσία σε τρία μέρη, παρόμοια με αυτά που ανέφεραν οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι.
Η διάκριση των εξουσιών υιοθετήθηκε για πρώτη φορά στην Αμερική το 1774, ενώ στην Ευρώπη πρωτοπόρησε η Γαλλία με τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη το 1789. Στην Ελλάδα, αν και η πλήρης μορφή της διάκρισης των εξουσιών δεν υπήρχε στα πρώτα συντάγματα του Άστρους, της Τροιζήνας και της Επιδαύρου, ωστόσο διακρίνονται και σε αυτά ίχνη διαχωρισμού εξουσιών. Το Σύνταγμα του 1844 αποτέλεσε ορόσημο για την πλήρη υιοθέτησή της και τα επόμενα συντάγματα την κατοχύρωσαν ρητά.
Σήμερα, η κρατική εξουσία εκδηλώνεται με τρεις διαφορετικές λειτουργίες: τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική. Η διάκριση των εξουσιών εμποδίζει τη συγκέντρωση της εξουσίας σε ένα όργανο και αποτρέπει αυθαιρεσίες.
Παρόλο που δεν είναι ΑΠΟΛΥΤΗ αρχή, αφού υπάρχουν διασταυρώσεις αρμοδιοτήτων, η διάκριση των εξουσιών παραμένει θεμελιώδης έννοια στη σύγχρονη δυτική δημοκρατία. Με αυτήν διασφαλίζεται η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, αποτρέπεται η κατάχρηση εξουσίας και διατηρείται μια ισορροπία μεταξύ των διαφορετικών συμφερόντων στην κοινωνία.
Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ παίζει ζωτικό ρόλο σε αυτό το σύστημα, ελέγχοντας τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία. Έχει τη δύναμη να ακυρώσει νόμους που έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα και να ελέγξει την κυβέρνηση αν δεν εφαρμόζει σωστά τους νόμους. Ένα σημαντικό εργαλείο της δικαστικής εξουσίας είναι ο δικαστικός έλεγχος συνταγματικότητας, που διασφαλίζει τη συμμόρφωση των νόμων με το Σύνταγμα.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΕΙΜΕΝΟ:
| ttsmaker-file-2024-4-15-19-40-49.mp3 |
Article 26: (Separation of Powers)
The separation of powers works exactly like that. It is the way power is shared in a country so that no one has too much power and the rights of citizens are protected, preventing tyranny.
This idea has its roots in ancient Greece, with philosophers such as Plato and Aristotle arguing that the happiness of citizens comes when power is divided into three parts:
The separation of powers was first adopted in America in 1774, while in Europe France was the pioneer with the Declaration of the Rights of Man and of the Citizen in 1789. In Greece, although the full form of the separation of powers did not exist in the first constitutions of Astros, Troizen, and Epidaurus, there are traces of separation of powers in them. The Constitution of 1844 was a milestone for its full adoption and the following constitutions explicitly enshrined it.
Today, state power is manifested in three different functions: legislative, executive, and judicial. The separation of powers prevents the concentration of power in one body and prevents arbitrariness.
Although it is not an ABSOLUTE principle, since there are overlaps in competences, the separation of powers remains a fundamental concept in modern Western democracy. It ensures the protection of citizens' rights, prevents the abuse of power, and maintains a balance between the different interests in society.
The JUDICIARY plays a vital role in this system, controlling the legislative and executive powers. It has the power to annul laws that contradict the Constitution and to control the government if it does not apply the laws correctly. An important tool of the judiciary is judicial review, which ensures that laws comply with the Constitution.
In addition to the above, here are some additional points to consider:
- The legislative function is exercised by the Parliament and the President of the Republic.
- The executive function is exercised by the President of the Republic and the Government.
- The judicial function is exercised by the courts; their decisions are executed in the name of the Greek People.
The separation of powers works exactly like that. It is the way power is shared in a country so that no one has too much power and the rights of citizens are protected, preventing tyranny.
This idea has its roots in ancient Greece, with philosophers such as Plato and Aristotle arguing that the happiness of citizens comes when power is divided into three parts:
- Legislative power: They make the laws (e.g., the Parliament).
- Executive power: They enforce the laws (e.g., the Government).
- Judicial power: They judge whether the laws are being followed (e.g., the Courts).
The separation of powers was first adopted in America in 1774, while in Europe France was the pioneer with the Declaration of the Rights of Man and of the Citizen in 1789. In Greece, although the full form of the separation of powers did not exist in the first constitutions of Astros, Troizen, and Epidaurus, there are traces of separation of powers in them. The Constitution of 1844 was a milestone for its full adoption and the following constitutions explicitly enshrined it.
Today, state power is manifested in three different functions: legislative, executive, and judicial. The separation of powers prevents the concentration of power in one body and prevents arbitrariness.
Although it is not an ABSOLUTE principle, since there are overlaps in competences, the separation of powers remains a fundamental concept in modern Western democracy. It ensures the protection of citizens' rights, prevents the abuse of power, and maintains a balance between the different interests in society.
The JUDICIARY plays a vital role in this system, controlling the legislative and executive powers. It has the power to annul laws that contradict the Constitution and to control the government if it does not apply the laws correctly. An important tool of the judiciary is judicial review, which ensures that laws comply with the Constitution.
In addition to the above, here are some additional points to consider:
- The separation of powers is not a rigid system, and there is some overlap between the three branches of government. For example, the legislature may have some oversight power over the executive branch, and the judiciary may have the power to interpret the law.
- The separation of powers is not a guarantee of democracy. There have been many cases where countries have had a separation of powers in name only, but in reality, one branch of government has been dominant.
- The separation of powers is an important principle, but it is not the only one that is important for a democracy. Other important principles include the rule of law, the protection of minority rights, and the ability of citizens to participate in the political process.
Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται σχηματικά το πως η Διάκριση των Εξουσιών/Λειτουργιών (σε Νομοθετική, Εκτελεστική, Δικαστική) δεν είναι απόλυτη, αλλά ΣΧΕΤΙΚΗ.
Ας παίξουμε! Ας "σκανάρουμε" το παρακάτω QR code ή εναλλακτικά ας ακολουθήσουμε τον παρακάτω υπερσύνδεσμο: rb.gy/jw1vrs με κωδικό 01254432
το τραγουδι μας!
| democracy.mp3 |
Διάκριση εξουσιών-Δημοκρατία
suno.com/song/0671b892-6aa6-4fae-9d26-7c4f1f01d3bc
Σε τρεις κολώνες στηρίζεται, η δημοκρατία
Διάκριση εξουσιών, η αιώνια αρμονία.
Ισορροπία και τάξη φέρνουν στην κοινωνία
για να επικρατεί η ειρήνη, με ειλικρίνεια και σοφία.
Νομοθετική, Εκτελεστική, Δικαστική,
Χωριστά ενεργούν, με σοφία και λογική.
Κανένας δεσπότης, κανένας τύραννος,
Μόνο ο λαός κυρίαρχος, με ελεύθερη φωνή.
Στο Άρθρο 26, η ρύθμιση ορίζεται,
Ποιος ασκεί κάθε εξουσία καθορίζεται
Νομοθετική εξουσία, η Βουλή την ασκεί,
Νόμους ψηφίζει, για το λαό φροντίζει.
Εκτελεστική εξουσία, η Κυβέρνηση κατέχει
Τους νόμους εφαρμόζει και διοικητική εξουσία έχει
Στα χέρια των Δικαστηρίων, η εξουσία 'ναι ζυγισμένη,
Δίκαιες κρίσεις εκδίδουν, η αλήθεια λάμπει φωτισμένη.
suno.com/song/cbfde9a2-df34-4dc1-a701-47e886528430
suno.com/song/0671b892-6aa6-4fae-9d26-7c4f1f01d3bc
Σε τρεις κολώνες στηρίζεται, η δημοκρατία
Διάκριση εξουσιών, η αιώνια αρμονία.
Ισορροπία και τάξη φέρνουν στην κοινωνία
για να επικρατεί η ειρήνη, με ειλικρίνεια και σοφία.
Νομοθετική, Εκτελεστική, Δικαστική,
Χωριστά ενεργούν, με σοφία και λογική.
Κανένας δεσπότης, κανένας τύραννος,
Μόνο ο λαός κυρίαρχος, με ελεύθερη φωνή.
Στο Άρθρο 26, η ρύθμιση ορίζεται,
Ποιος ασκεί κάθε εξουσία καθορίζεται
Νομοθετική εξουσία, η Βουλή την ασκεί,
Νόμους ψηφίζει, για το λαό φροντίζει.
Εκτελεστική εξουσία, η Κυβέρνηση κατέχει
Τους νόμους εφαρμόζει και διοικητική εξουσία έχει
Στα χέρια των Δικαστηρίων, η εξουσία 'ναι ζυγισμένη,
Δίκαιες κρίσεις εκδίδουν, η αλήθεια λάμπει φωτισμένη.
suno.com/song/cbfde9a2-df34-4dc1-a701-47e886528430
Δημιουργική Εργασία: Κόμιξ για τη Διάκριση των Εξουσιών
Φτιάξε ενα κόμιξ για να μάθεις και να δείξεις τι είναι η διάκριση των εξουσιών!
Τι θα χρειαστείς:
Φτιάξε ενα κόμιξ για να μάθεις και να δείξεις τι είναι η διάκριση των εξουσιών!
Τι θα χρειαστείς:
- Χαρτί
- Χρώματα
- Μολύβια/Στυλό
- Φαντασία!
- Εναλλακτικά: Χρησιμοποίησε το εργαλείο https://makebeliefscomix.com/Comix/
- Σκέψου: Τι θες να δείξεις στο κόμικς σου;
- Θέλεις να μιλήσεις για ένα από τα 3 μέρη της εξουσίας (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική);
- Ή για μια ιστορική στιγμή που σχετίζεται με τη διάκριση των εξουσιών;
- Ή για μια φανταστική ιστορία όπου η διάκριση των εξουσιών τίθεται σε κίνδυνο;
- Χώρισε το κόμικς σου σε καρέ:
- Σκέψου πώς θα αφηγηθείς την ιστορία σου με εικόνες.
- Χρησιμοποίησε τα καρέ για να δείξεις τα πιο σημαντικά γεγονότα.
- Ζωγράφισε:
- Χρησιμοποίησε χρώματα και σχέδια για να κάνεις το κόμικς σου ζωντανό.
- Μπορείς να βάλεις λεζάντες ή διαλόγους στα καρέ.
- Γράψε ένα κείμενο:
- Μπορείς να γράψεις ένα σύντομο κείμενο που εξηγεί την ιστορία σου και τι γνώμη έχεις για τη διάκριση των εξουσιών.
- Το κείμενο μπορεί να είναι μια εισαγωγή, μια ερμηνεία των σχεδίων σου ή ένα συμπέρασμα.
| make-beliefs-comix.png |
Τεστ αυτοαξιολόγησης
κεφ.9 - εκλογεσ, κομματα, μμε
Πηγή: https://www.simerini.gr/news/%ce%b5%ce%ba%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%b5%cf%83-2023-%cf%84%ce%b1-%cf%88%ce%b7%cf%86%ce%bf%ce%b4%ce%b5%ce%bb%cf%84%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%bd%ce%b4-%cf%83%ce%b5-%ce%bf%ce%bb%ce%b7-%cf%84%ce%b7/
Τεστ αυτοαξιολόγησης
